„Inwestycje transportowe w nowej perspektywie finansowej 2021-2027”
Transport odpowiada za jedną czwartą unijnych emisji gazów cieplarnianych, a wartość ta wciąż rośnie. W związku z tym, aby osiągnąć neutralność klimatyczną, konieczne będzie ograniczenie emisji w sektorze transportu o 90 % do 2050 r. Do tego będą musiały się przyczynić wszystkie rodzaje transportu: drogowy, kolejowy, lotniczy i wodny. Europie potrzebne będą tańsze, bardziej dostępne, zdrowsze i czystsze rozwiązania transportowe dla pasażerów. Dlatego też transport multimodalny potrzebować będzie silnego wsparcia, które zwiększy skuteczność całego systemu transportu. W pierwszej kolejności należy znacznie zwiększyć rolę kolei i śródlądowych dróg wodnych w lądowym transporcie towarów, którego 75 % stanowi dziś transport drogowy. Będzie to wymagało środków umożliwiających lepsze zarządzanie koleją i śródlądowymi drogami wodnymi oraz zwiększenie ich możliwości przewozowych. Komisja Europejska zaproponuje takie środki do 2021 r. Obok inteligentnych systemów zarządzania ruchem, możliwych dzięki digitalizacji, coraz większą rolę będzie odgrywać zautomatyzowana i oparta na sieci multimodalna mobilność. UE powinna jednocześnie rozwinąć produkcję i wprowadzanie alternatywnych, zrównoważonych paliw transportowych. Do 2025 r. potrzebne będzie około 1 mln publicznych stacji ładowania i tankowania do obsługi 13 mln bezemisyjnych i niskoemisyjnych pojazdów spodziewanych na drogach europejskich. Należy drastycznie zmniejszyć poziom zanieczyszczeń generowanych przez transport, szczególnie w miastach.
Trzeci Pakiet Mobilności („Europe on the Move”) z 2018 r. zakłada zerową liczbę ofiar śmiertelnych w transporcie drogowym do 2050 r. (tzw. „wizja zero”). W latach 2020 - 2030 zamierza się zmniejszyć o 50% liczbę śmiertelnych wypadków oraz poważnych urazów na drogach.
Sprawozdanie Krajowe dla Polski z 2019, w szczególności załącznik D zawiera wytyczne inwestycyjne polityki spójności, które koncentrują się przede wszystkim na usunięciu luk w sieci kolejowej TEN-T oraz przejściu do transportu zrównoważonego (w tym kolei), poprawie transportu publicznego na obszarach peryferyjnych, wiejskich i transgranicznych oraz wspieraniu multimodalnej zrównoważonej mobilności miejskiej zgodnie z SUMP, a także dalszym ograniczeniu wpływu transportu na środowisko i poprawy jego bezpieczeństwa.
Podczas spotkania ekspert przedstawił na wykresie jak wyglądała zmiana emisji gazów cieplarnianych pomiędzy 1990 a 2018 r. oraz jakość powietrza w miastach, pod względem zanieczyszczenia powietrza z transportu zarówno w UE, jak i w Polsce oraz gdzie najczęściej występują zatory drogowe, jaka jest dostępność transportowa (zwłaszcza autobusowo-kolejowa) a także jak wygląda bezpieczeństwo ruchu drogowego. Z kolei do głównych celów inwestycyjnych w sektorze transportu ekspert zaliczył zmniejszenie oddziaływania na środowisko, cyfryzację, dostępność oraz bezpieczeństwo.
Uczestnicy spotkania mogli zapoznać się również z koncepcją „Mobilność jako usługa” („Mobility as a Service” – MaaS), która dotyczy sprzedaży podróżnym zindywidualizowanego pakietu multimodalnych usług mobilnościowych (w tym car-sharing, transport publiczny, taksówki, rowery), za które płaci się w jednej transakcji za każdą podróż lub okres czasu, a nie w ramach oddzielnej transakcji z każdym dostawcą usług transportowych. Do obszarów inwestycji ekspert wymienił: zrównoważony transport pozamiejski, zrównoważoną mobilność miejską i infrastrukturę drogową.
Na zakończenie przedstawiono kilka przykładów tzw. koncepcji rozwoju pozamiejskich przewozów autobusowych, które zostały podzielone na 4 kategorie: wsparcie dla inwestycji, doradztwo i pomoc techniczna oraz rozwiązania prawne i organizacyjne, a także pokrycie kosztów operacji i utrzymania.
Spotkanie było skierowane przede wszystkim do praktyków, na co dzień zajmujących się tematyką transportową. W spotkaniu wzięli również udział przedstawiciele województw z dolnośląskiego, lubelskiego i podkarpackiego.